emilie en jules

​Mijn vader komt uit een gezin van negen kinderen. Zijn ouders, Emilie en Jules, heb ik nooit gekend. Twee van de zonen van dat grote gezin, Gentiel en Marcel, ook niet.
Het was op de begrafenis van een broer van mijn vader, Raphaël, nu ondertussen 25 geleden, dat me dat besef ten volle raakte. Diezelfde avond nog schreef ik een paar blaadjes over de bijzondere sfeer die ik tijdens de uitvaart had ervaren. Het had de aanzet van onze familiegeschiedenis kunnen worden. Van de familie Vervaele.
Er was veel ‘verhaal’, er viel veel te rapen. Vooral in de oorlogsjaren 40-45 hadden ze veel meegemaakt. Twee broers in het verzet en daarna concentratiekamp, waarbij een van de twee omkwam. In maart ’44 stierf de vader, Jules, in een bombardement. In juli ’44 stierf mijn grootmoeder, Emilie. Van verdriet werd gezegd, maar het kon ook door ziekte zijn geweest.
 
Vaak dwaalden mijn gedachten naar het gezin met de 9 kinderen die woonden in café De Meiboom in Zwevezele. Wie waren ze? Ik moest het stellen met af en toe een anekdote, maar dat deed er wel toe. Ook rezen vragen rond het oorlogsgebeuren. Wat had er zich precies afgespeeld? Er zijn zaken die waren geweten, nog meer zaken die niet waren geweten.
Had ik toch meer moeten luisteren, meer moeten wroeten, meer uitzoeken, meer opschrijven? Ja. Maar dat is nu praat voor de vaak.
Misschien had ik moeten proberen om ons familieverhaal neer te pennen. Toen mijn vader, mijn tantes en nonkels nog leefden, had ik het kunnen proberen. Ik zou op veel hiaten hebben gestuit, op veel zaken die niemand meer wist, op veel geheimen wellicht ook. De gaten in het verhaal had ik zelf moeten opvullen, de draadjes aaneenrijgen en natuurlijk ook veel verzinnen, om het verhaal ‘verhaal te laten worden’. Ik had moeten romantiseren, dramatiseren, want gortdroge feiten zijn hard om weg te kauwen.
Was ik destijds te jong om het te schrijven? Of was het toch een te grote opdracht geweest?
Of was ik bang? Bang om hun levens te verdraaien? Bang om hen geen recht te doen? Bang dat ik de waarheid teveel had moeten aanpassen, teveel naar mijn hand had moeten zetten?
 
Er is geen verhaal, maar toch voelt het niet als vergeten en voorbij. Ook wat niet geschreven is, wat niet tastbaar is, wordt doorgegeven. Ik zie mijn grootmoeder staan, bovenaan rechts op de foto. Ze leeft verder, in haar kinderen, kleinkinderen en dat gaat steeds door.
Ze zou er trots op zijn geweest dat één van haar achterkleinkinderen haar naam draagt: Emilie. En dat ook een van haar achter-achterkleinkinderen naar haar werd vernoemd: Emilia. 

---