clemescirka

​Deze zomer loopt een kleine tentoonstelling in het kerkje in Klemskerke. Foto’s van landbouwers uit de polderstreek met stukjes tekst geplukt uit interviews voor het project ‘Een jaar op het veld’. Het stemt me wat weemoedig te weten dat vier van die mannen er al niet meer zijn.
De tentoonstelling die al verschillende keren werd uitgestald en weer ingepakt op diverse locaties, kreeg tot midden september een plekje tussen de pilaren van de Sint-Clemenskerk. Rond de kerk ligt het sfeervolle kerkhof dat het dorp verbindt met de velden.
Ik kwam er graag, en niet alleen in de novembermaand. Niet alleen omdat mijn grootouders en overgrootouders er begraven liggen. Het is een plek die geschiedenis ademt.
Ik voel nog hoe ik het zware eikenhouten portaal van de kerk openduw. Ik glimlach naar het gesculpteerde kind met het ietwat bolle buikje. In de koelte van de kerk ga ik rond en kijk. De preekstoel durf ik al eens plechtstatig en stil te betreden. En bij de biechtstoel met de zeemeerman en zeemeermin vraag ik me af welke zonden er in de loop van de tijden werden gefezeld.
En dan is er het licht dat door de ramen speelt en zoekt naar wat was en wat zal zijn. En er zijn de uitgesleten plavuizen. Hoeveel schoenen en klompen schuifelden hier al naar binnen in de loop van al die eeuwen? Hoeveel vreugde, hoeveel verdriet werd hier al niet gedeeld? Hoeveel werd er niet gebeden, gedankt, gerouwd, gesmeekt?
Al van in de tiende eeuw stond hier, in Clemeskirca, een kerkje. In de 13de-14de eeuw werd het vervangen door een gotische hallenkerk. Tijdens het calvinistisch bewind werd het danig gehavend, maar erna weer opgebouwd. Tweemaal sloeg de bliksem in de toren, maar ook dat werd hersteld.
Van zoveel geschiedenis word je wel eens stil en buig je het hoofd. Of je luistert naar de gebeden die er dag na dag werden gepreveld.
En daar, in dat prachtige kerkje, vertellen nu ook de boeren. Over vroeger. Ze vertellen het nu, ze vertellen het aan ons. 

---